hành trình Côn Đảo - Côn Đảo Là một huyện đảo ngoài khơi thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Côn Đảo bao gồm 16 hòn đảo với diện tích 76 km², cách thành phố Vũng Tàu 97 hải lý. Đi bằng phương tiện máy bay từ thành phố Hồ Chí Minh đến Côn Đảo khoảng 45 phút. khách thăm quan cũng có thể khởi hành bằng phương tiện tàu khách của Ban quản lý Cảng Bến Đầm tại Vũng Tàu vào lúc 17 giờ và sáng sớm ngày hôm sau là đã có mặt tại Côn Đảo.

Ở Côn Đảo, mỗi nắm đất đều có xương thịt của liệt sĩ, chính vì thế đến Côn Đảo phải đi nhẹ, nói khẽ. Quả thật, mới có 13 giờ chiều mà Côn Đảo đã yên ắng vô cùng, mặc cho bàng xanh, biển đẹp đến nao lòng...

Chúng tôi bắt đầu hành trình ở Côn Đảo bằng việc viếng thăm Trung tâm cải huấn Phú Hải – trại Phú Hải, trại giam lớn và cổ nhất của hệ thống nhà tù Côn Đảo do thực dân Pháp xây dựng từ cuối thế kỷ 19.

Tên gọi đầu tiên của trại này là Banh I, sang thời mỹ ngụy gọi là Lao I, sau đó đổi tên là trại Cộng Hòa, trại Hai, và tên gọi cuối cùng là trại Phú Hải từ tháng 11/1974.

Giữa cái nắng chói chang, hướng dẫn viên nghiêm trang dẫn chúng tôi đi, lời thuyết minh của anh cũng chứa chan biết bao tâm sự bởi trước đây cha anh cũng đã từng bị giam cầm ở nhà tù này. 

Sang ngày thứ hai chúng tôi tản bộ trên con đường dọc bờ biển xanh ngát những tán bàng cổ thụ, ngồi hóng mát cùng với những người dân ở Cầu tàu 914 (đây là con số ước tính những người tù đã bỏ xác khi xây công trình này), ngắm những con tàu neo trên làn nước trong xanh và nghe họ kể một cách tự hào về di tích cầu tàu, nơi thấm đẫm biết bao xương máu.

Cầu tàu được khởi công năm 1873, với phác thảo dài 107m, từ mép lộ Dinh Chúa đảo chạy thẳng ra vịnh Côn Sơn. 

Một "thổ dân" Côn Đảo đưa chúng tôi đến Đầm Trầu - một bãi biển gắn liền với sự tích chàng Cau và nàng Trầu.

Bãi Đầm Trầu được xem là một trong 20 bãi tắm đẹp tại Côn Đảo với mặt nước trong xanh, bờ cát mịn trải dài theo những vạt rừng nguyên sinh và những rạn san hô.

Bãi Đầm Trầu nằm gần sân bay Cỏ Ống, diện tích chỉ 3,3ha, bên ngoài Vườn quốc gia Côn Đảo. Từ đây, Lữ khách có thể thấy Hòn Cau ở phía xa. Bãi biển rất hoang sơ chưa có nhiều dịch vụ, chỉ có hai hàng quán nhỏ và một vài người dân bán các loại hải sản vừa mới đánh bắt được.

Phong cảnh ở đây tuyệt đẹp: bờ cát mịn trải dài dưới chân vách đá dựng đứng muôn hình. Trên một triền đá vươn ra tận biển nổi lên hai tảng đá lớn chụm đầu vào nhau như đôi chim đang âu yếm nhau, quên cả dòng chảy của thời gian. Nước biển ở đây trong và xanh hơn bất cứ nơi nào.

Sắc xanh một khoảng trời, một cánh rừng đổ bóng, hòa màu xanh trong của biển cho khách thăm quan cảm giác thư thái vô cùng. Chúng tôi gặp hai vợ chồng khách thăm quan người Mỹ và cùng trò chuyện. Họ cứ suýt soa vẻ đẹp nơi đây và nói quyết định ở lại Côn Đảo 1 tháng, ngày nào cũng ra Đầm Trầu.

Chúng tôi có may mắn được tham quan Hòn Bảy Cạnh - đảo lớn thứ 2 trong số 16 hòn đảo thuộc Côn Đảo. Nằm ở phía Đông Côn Đảo, Hòn Bảy Cạnh được che phủ bởi rừng nguyên sinh, rừng ngập mặn thuộc hệ sinh thái nhiệt đới hải đảo với 882 loài thực vật và gần 150 loài động vật.

Ở đây, Lữ khách sẽ có cơ hội lặn biển ngắm san hô, cá và các loài sinh vật biển khác sống trên những rặng san hô tuyệt mỹ. San hô ở đây rất đa dạng chủng loại: san hô dạng phiến, dạng bàn, dạng cành, dạng khối, tất cả đều nằm trong Sách đỏ của Việt Nam.

Ngoài ra, Hòn Bảy Cạnh còn có tài nguyên sinh vật biển phong phú như cá heo, rùa xanh, bò biển, ốc đá, trai tai tượng vảy, hải sâm, cá bướm, san hô não… Một đặc trưng của Hòn Bảy Cạnh chính là hệ sinh thái rừng ngập mặn.

Điểm khác biệt của rừng ngập mặn Côn Đảo là rừng phân bố chủ yếu trên nền thổ nhưỡng san hô chết, cát, sét mềm, nên khi nước thủy triều rút, chúng ta vẫn có thể đi lại dễ dàng trong rừng, không bị sình lầy như các nơi khác.

Vào ban đêm chúng tôi còn được tìm hiểu về đời sống của một loài cua chỉ có ở Côn Đảo mà người dân quen gọi là cua xe tăng. Đây là loài cua cạn lớn nhất Việt Nam với chiều dài mai có thể lên tới 10cm, đôi càng dị hình bên to, bên nhỏ, rất chắc, khỏe, đủ sức xé lá và ăn các loài thực vật.

Một điều đặc biệt của loài cua này là càng của chúng có thể tự mọc lại sau khi bị gãy. Các nhà khoa học vẫn đang trong quá trình tìm hiểu, định danh cho loài cua đặc biệt này.