Một Chương trình Côn Đảo thật sự có đơn điệu lắm không? Tại sao hành trình côn đảo lại được nhiều người quan tâm, phải chăng do chương trình này mang lại hấp dẫn về trải nghiệm biển đảo hay vì Côn Đảo có cái gì đó mà mỗi cuộc hành trình  chương trình Côn Đảo chúng ta mới trải nghiệm được? Vậy các sự tích lịch sử Côn Đảo có giá trị về mặt lịch sử hay không? Thường các sự tích về địa danh đều có cái gì đó đồng nhất với nhau nếu các bạn đã từng đi thăm quan nhiều chắc sẽ cảm thấy các truyền thuyết địa danh không còn hấp dẫn, bị thêm mắm, thêm muối, bóp méo... Nhưng sự tích ở Côn Đảo là những câu truyện liên quan đến một thời kỳ lịch sử và có ý nghĩa nhất định như sự tích mà tôi sẽ gới thiệu với các bạn:

Hòn Cau khá nổi tiếng bởi trước đây là một làng cổ thời vua Gia Long với tên “Xóm Bà Thiết” hơn nữa đây còn là một di tích lịch sử, là nơi thực dân Pháp, Mỹ giam cầm các chiến sĩ cách mạng yêu nước, cố thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng bị giam cầm ở hòn Cau năm 1930-1931. Hòn Cau là nơi duy nhất trong số các đảo ngoài khơi trong quần đảo Côn Sơn có nguồn nước ngầm. Trên đảo có nhiều loài cây ăn quả do những tù nhân trước đây trồng trong suốt thời gian họ bị lưu đày. Với truyền thuyết :

Thửa xưa Làng Cỏ Ống có chàng Trúc Văn cau thông minh tháo vát, con ông Cau và bà Tranh, cùng lứa với cô Mai Thị Trầu, con ông Đinh, bà Bèo, một thiếu nữ duyên dáng, thạo nghiệp bút nghiêng. Trai tài gái sắc, đôi bên đem lòng cảm mến. Một lần tình cờ gặp gỡ bên dòng suối vắng, chàng trai đã mượn câu ca dao ướm thử lòng người xuân nữ: “Tiện đây anh mới hỏi nàng. Cau tươi ăn với trầu vàng xứng không?’ Người con gái vốn thông minh đã đáp lại bằng một câu ca dao hợp tình, hợp cảnh:”Mai vàng chen với trúc xanh. Duyên em sánh với tình anh tyệt vời”, Biết rõ lòng nhau, chàng Cau ngỏ lời xin cha cưới nàng làm vợ, ông Câu nghe nói rụng rời tay chân, bèn bộc lộ cho con biết, nàng Trầu chính là kết quả mối tình vụng trộm giữa ông Câu với bà Bèo thời trai trẻ. Chàng Cau bàng hoàng như sét đánh ngang tai vì trong lúc quá yêu, chàng đã trót hái “trái cấm” nơi đứa em cùng cha khác mẹ. Trúc Văn Cau ôm hận thả bè qua một thung lũng hoang vắng trên hòn đảo cách xa làng hơn 10 dặm , ẩn dật ở đấy cho đến chết. Người đời đặt tên đảo là Hòn Cau. Nơi chàng nằm xuống sau mọc lên một rừng cau xanh tốt quanh năm, mùa trái chín đỏ rực.

Nàng Trầu đau đớn, ngày ngày ra ngóng nơi vách đá khi xưa thường hò hẹn. Khi thấy thai nhi đã lớn , cũng là lúc nàng biết chuyện tình buồn của cha mẹ, và hiểu rằng chàng Cau không bao giờ về nữa. Hoàn toàn tuyệt vọng, nàng gieo mình xuống nước. Nơi nàng tự vận, nay mang tên là bãi Đầm Trầu. Cảm thương đôi bạn trẽ chết vì mối tình oan nghiệt, dân làng Cỏ Ống đã đặt câu ca: Ai về nhắn gởi ông Câu – Hòn Cau cách bãi Đầm Trầm bao xa?’ Bãi Đầm Trầu là nơi phong cảnh tuyệt đẹp. Bờ cát mịn trải dài dưới chân vách đá dựng muôn hình. Trên một triền đá vươn ra tận biển nổi lên 2 tảng đá lớn, chụm đầu vào nhau như đôi bạn đang trò chơi chuyện mải mê, quên hết thời gian, năm tháng. Đặc biệt là nước biển ở đây trong và xanh hơn bất cứ nơi nào. Sắc xanh một khoảng trời, một cánh rừng đổ bóng, hòa vào màu xanh trong của biển trời nơi ấy

Ngày nay các địa danh trên vẫn còn và là điểm trải nghiệm bằng tàu, chương trình câu cá, hành trình lặn biển khá phong phú. Ai đã từng trải nghiệm đến  Côn Đảo đều có nghe qua sự tích này chẳng những giải thích được các địa danh chương trình ở Côn Đảo mà còn nói lên nét truyền thống văn hóa và đạo đức của người Việt Nam. hành trình tìm hiểu văn hóa - lịch sử kết hợp với các thắng cảnh - biển đảo làm cho chuyến đi của khách thăm quan đến trải nghiệm Côn Đảo cảm thấy thú vị, những Hành trình Côn Đảo, chương trình Phú Quốc hiện nay đang mang lại sự thành công lớn cho nhiều nhà đầu tư về chương trình khám phá, nhất là những hành trình lặn biển bằng ống thở, lặn biển bằng bình hơi...

Hòn Cau là nơi quan trọng cho công tác bảo tồn các loài động vật hoang dã quý hiếm như: rùa biển, yến sào. Đến với hòn Cau Lữ khách có thể tìm hiểu nhiều hệ sinh thái kỳ thú và tận hưởng cảnh đẹp hoang sơ và môi trường trong lành.